Vajinismus Nedir? Belirtileri ve Nedenleri Nelerdir? Tedavisi Nasıl Yapılır? Ve Fiyatı Nedir?
Vajinismus rahatsızlığı, cinsel birliktelik sırasında vajinal kasların istemsizce kasılması ve cinsel ilişkinin zorlaşmasını ifade eder. Vajinismus rahatsızlığı sadece cinsel birliktelikte değil pelvik muayene ve tampon takma gibi durumlarda da meydana gelebilir. Vajinismus, kadınların cinsel ilişki sırasında ciddi acı çekmesine neden olur. Hem patolojik hem de psikolojik bir rahatsızlık olarak değerlendirebileceğimiz vajinismus olgularında kombine bir tedavi uygulanması gerekir. Vajinismus rahatsızlığın belirtileri ergenlik döneminin sonuna doğru ya da ilk cinsel deneyimin yaşandığı erken yetişkinlik döneminde ortaya çıkar. Bazı kadınlarda ise vajinismus başlangıcı daha ileri yaşlarda ortaya çıkabilir. Adana’da hastalarına hizmet veren Op. Dr. Gülşah Dalgacı; vajinismus nedir, nedenleri ve belirtileri nelerdir, tanı ve tedavi uygulamaları nasıldır sizler için anlattı.
Vajinismus Nedir?
Vajinismus kelimesi, sözcük kökeni itibari ile eylem anlamına gelen “ismus” ve vajina kelimelerinin birleşmesiyle türetilmiş bir kavramdır. Vajinismus rahatsızlığı kadınlar için cinsel birliktelik sırasında ciddi ağrılara ve korkulara neden olabilir. Vajinismus; çoğu kadın için cinsel ilişkiyi neredeyse olanaksız hale getirir.
Vajinismus sorunu yaşayan kadınlarda cinsel ilişki sırasında ileri düzeyde fiziksel ağrılar ve ruhsal açıdan da yıpranmalar yaşanabilir. Vajinismus nedeniyle oluşan ağrılar; vajinanın alt bölümünde yer alan pubokoksigeal bölge ve etrafındaki kasların istem dışı olarak şiddetli kasılmasından dolayı meydana gelir. Bu ağrılar, kadınların zamanla cinsel birliktelikten çekinmesine ve cinselliğin bir fobi haline gelmesine neden olabilir. Kadında görülen vajinal kas spazmı, çekinme ve fobi gibi durumlar birbirlerini besler ve tetikler. Bu kısır döngü, zamanla cinselliği tümüyle bir tabu haline getirebilir. Özellikle geleneksel toplumlarda cinselliğe dair konulardan dolayı utanma ve saklama eğilimi birçok kadının profesyonel, tıbbi destek almasını engeller. Ancak vajinismus, tedavi edilebilen bir sağlık sorunudur. Vajinismus olgularında profesyonel tedavi kadar partnerlerin birbirlerine karşı anlayışlı ve destekleyici olması da büyük önem taşımaktadır.
Vajinismus Belirtileri Nelerdir?
Vajinismus rahatsızlığının neden olduğu belirti ve semptomlar; kişiler için cinsel birlikteliği neredeyse imkansız hale getirir. Vajinismus belirtilerini sıralamamız gerekirse:
- Cinsel birliktelik fikrinden iğrenme
- Vajinal kasılmalardan kaynaklı başarısız cinsel birliktelik deneyimleri
- Vajinal ilişkide penatrasyon sırasında vajina, vulva be pelvik taban kaslarında ciddi ağrılar ve rahatsızlık hissetmek
- Cinsel ilişkinin yanı sıra pelvik muayeneden ve tampon kullanmaktan kaçınmak ve korkmak
- Aşırı kanama korkusu
- Cinselliğe dair yaşanan korkuların ve kasılmanın en az altı ay boyunca devam etmesi.
Vajinismus Nedenleri Nelerdir?
Vajinismusa yol açan etkenler tıbbi açıdan kesin olarak saptanabilmiş değildir. Ancak uzmanlar bir takım fiziksel rahatsızlıkların ve psikolojik durumların vajinismus rahatsızlığını tetiklediğini düşünmektedir. Vajinismus rahatsızlığını tetikleyen faktörleri sıralamamız gerekirse:
- Kalça veya kasık bölgesinde meydana gelen anormal kan akışı
- İdrar yolu enfeksiyonu
- Anksiyete bozuklukları
- Mantar enfeksiyonları
- Geçmişte yaşanan vajinal ameliyatlar
- Cinsel taciz ve istismar öyküsü
- Doğum sırasında oluşan yaralanmalar ve vajinal bölge hasarı
- Geçmişte yaşanan kötü cinsel deneyimler ve bunlardan kaynaklı yaşanan travmalar
- Çikolata kistlerinin varlığı
- Cinsel yaşam hakkında yetersiz veya yanlış bilgilere sahip olmak
- Vajinal tümörler
- Cinsel hastalıklar
- Rahim sarkması
- Vajinal atrofi ve bundan dolayı gelişen semptomlar
- Vulvar vestibulit sendromu
Vajinismus Türleri Nelerdir?
Vajinismus meydana geldiği zamana göre farklı türlere ayrılarak incelenir. Vajinismus türleri ve bu türlerin gösterdiği farklı özelliklerden söz etmemiz gerekirse:
Primer Vajinismus – Kişinin ilk cinsel deneyimi esnasında meydana gelen vajinismus olguları primer vajinismus olarak adlandırılır. Bir kadının vajinasına penis veya herhangi bir yabancı cisim girmesi halinde her seferinde büyük acılar çekmesine neden olur. Primer vajinismus aynı zamanda yaşam boyu vajinismus olarak da adlandırılmaktadır.
Sekonder Vajinismus – Sekonder vajinismus olgularında kadınlar geçmiş cinsel deneyimlerinde herhangi bir acı veya ağrı yaşamamışlardır. Ancak buna karşın sonraki ilişkilerinde acı, ağrı ve korku hissederler. Sekonder vajinismus aynı zamanda edinilmiş vajinismus olarak da tanımlanır. Genellikle kronik ağrı sendromunun ikincil bir etkisi olarak meydana gelir.
Kısmi (Durumsal) Vajinismus – Bu olgularda vajinismus semptomları, belli durumlarda ve koşullarda oluşur. Başka ortamlarda ve başka koşullar altında ortaya çıkmaz.
Total (Yaygın) Vajinismus - Eğer cinsel problemler, ortamdan ve koşullardan bağımsız olarak her cinsel etkinlikte meydana geliyorsa Total Vajinismus veya bir başka deyişle yaygın vajinismus söz konusudur.
Vajinismus Tanısı Nasıl Konur?
Vajinismus vakalarında tanı konulurken DSM-IV-TR kriterleri göz önünde bulundurulur. Bu kriterleri sıralamamız gerekirse:
- Cinsel birliktelik sırasında vajinaya giriş
- Vajinaya giriş sırasında pelvis ve vulvovajina çevresinde şiddetli ağrıların hissedilmesi
- Vajinaya giriş denemesinden veya girişten sonra ağrı yaşanacağına dair hissedilen ciddi korku, kaygı ve endişe.
- Vajinaya giriş sırasında kişinin pelvik taban kaslarında anormal sarkma veya gerilmelerin yaşanması.
Tüm bu maddelerin birinde ya da birden fazlasında sürekli ve tekrar eder şekilde zorluk yaşanıyorsa vajinismus varlığı söz konusu olabilir.
- Vajinismus tanısını koyabilmek için yukarıda sıraladığımız kriterlerin ve semptomların en az altı aydır devam ediyor olması gerekir.
- Klinik açıdan belirgin rahatsızlıkların olması beklenir.
- Vajinismusun cinsel kökenli olmayan bir başka psikiyatrik bozuklukla açıklanamaması veya ağır travmatik durumlarla ilişkili olmaması.
- Herhangi bir başka sağlık sorunundan kaynaklanmıyor olması.
DSM-IV-TR’de bulunan vajinismus tanı kriterlerinin büyük bir bölümü başka cinsel işlev bozuklukları için de geçerlidir. Bu yüzden vajinismusun kesin ayırıcı tanısı için en önemli kriter; cinsel birliktelik sırasında meydana gelen vajinal kasılmadır.
Vajinismus Nasıl Tedavi Edilir?
Kişide vajinismusun meydana gelmesine neden olan etkenler çok geniş bir skalada olduğu için tedavide uygulanacak yöntemler de çeşitlilik arz eder. Vajinismus farklı cinsel işlev bozuklukları ile kıyaslandığında, başarı ile tedavi edilme olasılığı bir hayli yüksektir. Fakat toplum genelinde görülme sıklığı da diğer cinsel işlev bozukluklarından fazladır. Tüm bunlara karşın vajinismus vakalarında uygulanan standart bir tedavi metodu söz konusu değildir. Vajinismus tedavisi için cerrahi operasyonlar, psikanaliz ve benzeri çok sayıda yöntemden faydalanılabilmektedir.
Vajinismusun modern tedavi yaklaşımında hastanın psikososyal bir yapı olarak ele alınması gerekir. Tıbbi incelemelerle birlikte tedavide sosyokültürel ve psikolojik etkenler de göz önünde bulundurulur. Bu nedenle hastaya uygulanacak tedavi yöntemine karar verilirken hem hasta hem de partnerinin bireysel özellikleri, kültürleri ve birbirlerine olan yaklaşımları da önemlidir. Vajinismus tedavisi öncesinde partnerler arasında birbirlerini reddetme durumunun söz konusu olup olmadığı sorgulanır. Yapılacak tedavi işlemleri ile ilgili hem hastaya hem de partnerine kapsamlı bilgi verilir. Vajinismus olgularının tedavisinde şu uygulamalara başvurulabilir:
- Vajinal genişletme işlemleri veya vajinal egzersizle hastanın vajinal penatrasyona karşı duyarsız hale gelmesi sağlanır.
- Cinselliğin normal ve olması gereken bir eylem olduğu konusunda kadına bilgi ve eğitim verilir.
- Cinselliğin bir korku ve kaygı kaynağına dönüşmesi, suçluluk hissi, olumsuz koşullanma ve ağrı duyulacağına dair inanç gibi psikolojik faktörler cinsel terapi ve psikanaliz uygulamaları ile giderilir.
Vajinismus Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Vajinismus tedavisinde kullanılan yöntemler psikanalizden cerrahi operasyonlara kadar uzanan geniş bir skalaya sahiptir. Vajinismus tedavisinde kullanılan yöntemler şu şekildedir:
Tıbbi Tedavi Uygulamaları – Vajinismus olgularına karşı uygulanan tıbbi yöntemler arasında en çok kullanılan metotlardan biri bulbospongioz kaslar üzerine botoks toksini enjekte edilmesidir. Botoks tedavisi uygulanan hastalarda vajinismus uzun süreler boyunca tekrarlamaz. Tıbbi tedavi başlığı altında uygulanan bir diğer yöntem de lokal anestezik etkisi olan jel veya merhemlerin kullanılmasıdır. Cinsel birliktelik öncesinde kullanılan bu ürünler sayesinde kadının vajinal duyarlılığı azaltılır. Bunun yanı sıra oral yolla kullanılan anksiyolitik ilaçlar ve kas gevşeticiler de vajinismus olgularına karşı kullanılan tıbbi tedavi yöntemleri arasındadır.
Bilişsel Davranışçı Terapiler – Vajinismus tedavisinde psikolojik yöntemlere sıkça başvurulur. Bu yöntem ile sistematik bir şekilde kadında vajinal duyarsızlaştırma yapılır ve kişinin korkusu tanımlanır. Sonrasında hastanın korkusuyla başa çıkabilmesi için destek olunur. Bu yöntem, içerisinde hastanın cinsel konulara dair eğitilmesini de kapsar. Hastanın pelvik kasları üzerinde kontrol kazanması hedeflenir. Cinsel organının anatomisi ve fizyolojisi hakkında bilgi verilir.
Psikodrama Yöntemi – Psikodrama uygulamaları özellikle travmatik deneyimlerinden dolayı vajinismus yaşayan kişilerde kullanılmaktadır. Psikodrama uygulamalarında hastanın travmatik deneyimlerinin somut şekilde hasta tarafından tanımlanması ve vajinismusu tetikleyen bilinç dışı faktörlerin çözümlenmesi hedeflenir.
Psikolojik ve cinsel bozukluklar başlığı altında ele alınan vajinismus rahatsızlığı için kombine tedaviler uygulanabileceği gibi tekil tedavilerle de sonuç alınabilir. Doğru tedavi metotları ile kısa zamanda sağlıklı bir cinsel yaşama kavuşmak, eşler arası diyaloğu korumak mümkündür. Bu nedenle vajinismus yaşayan kişilerin geç kalmadan uzman bir hekime başvurması gerekir.
Vajinismus Tedavisi Fiyatları
Vajinismus tedavisi fiyatları uygulanacak tedavi yöntemlerine, ek hizmetlere, doktorun uzmanlık ve tecrübesine göre şekillenmektedir. Vajinismus tedavisi fiyatları hakkında güncel ve net bilgi almak için Adana’da hastalarına hizmet veren Op. Dr. Gülşah Dalgacı ile iletişime geçebilirsiniz.
Vajinismus Tedavisi Hizmeti Verdiğimiz İller
Op. Dr. Gülşah Dalgacı, Adana merkezli kliniğinde Mersin, Osmaniye, Kayseri, Hatay, Niğde, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Nevşehir ve Gaziantep gibi çevre illerden gelen hastalarına da vajinismus tedavisi hizmeti vermektedir. Vajinismus tedavisi hakkında kapsamlı bilgi almak için siz de Op. Dr. Gülşah Dalgacı ile iletişime geçebilirsiniz.